Większości z nas luty kojarzy się przede wszystkim z Walentynkami oraz czasem
karnawałowych zabaw.
Mało kto wie jednak, że 21 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego.
Data nie jest przypadkowa, upamiętnia ona wydarzenia 1952 roku, kiedy to w Dhace
(obecnej stolicy Bangladeszu) doszło do demonstracji, podczas której zginęło pięciu studentów,
domagających się uznania ich języka ojczystego – bengalskiego – za jeden z języków
urzędowych ówczesnego Pakistanu. Święto to ustanowiło UNESCO w 1999 roku dla
podkreślenia różnorodności językowej świata, a także w celu zwrócenia uwagi na języki
zagrożone i ginące. Z najnowszych statystyk wynika, że co dwa tygodnie znika
bezpowrotnie jeden język, a wraz z nim ogromna część bogactwa intelektualnego
i kulturalnego.
Coroczne obchody Dnia Języka Ojczystego są dobrą okazją, by zwrócić szczególną
uwagę na swój język.
Chociaż polszczyzna jest jednym z 25 największych języków na świecie i posługuje
się nią ponad czterdzieści
milionów ludzi w Polsce i poza jej granicami, nie znaczy to, że nie trzeba jej chronić.
Polscy językoznawcy zorganizowali dwie kampanie społeczne w obronie naszego języka
ojczystego. Pierwsza z nich zapoczątkowana w 2012 roku nosi nazwę
: ,,Ojczysty – dodaj do ulubionych” i ma na celu podnoszenie świadomości językowej
oraz kształtowanie poczucia odpowiedzialności za polszczyznę.
W 2013 roku ruszyła druga kampania pod nazwą ,,Język polski jest ą-ę”, której celem
jest obrona znaków diakrytycznych i przeciwdziałanie nieużywaniu charakterystycznych
polskich liter.
Podczas szkolnych obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego można
było posłuchać ciekawostek o języku polskim, które przygotowali uczniowie z klas I TZ i II TZ.
Uczestnicy spotkania dowiedzieli się m.in. jakie było pierwsze zdanie napisane po polsku,
skąd pochodzą i co oznaczają frazeologizmy, takie jak: nie zasypiać gruszek w popiele,
ruski miesiąc, poszło jak z płatka, sam jak palec oraz czym się charakteryzuje język myśliwych
czy mechaników samochodowych, a także na czym polegają różnice w mowie mieszkańców
różnych regionów Polski. Można też było usłyszeć, że ulubionym słowem Polaków jest ,,źdźbło”,
a młodzieżowym słowem roku 2017 zostało XD.
Zwrócono także uwagę na najczęściej popełniane błędy przez Polaków,np. wziąść zamiast
wziąć, poszłem zamiast poszedłem, wyłanczać zamiast wyłączać, 21 luty zamiast 21 lutego,
w cudzysłowiu zamiast w cudzysłowie, swetr zamiast sweter itp.
Najwięcej emocji wywołały jednak tzw. łamańce językowe, z którymi mogli zmierzyć się zarówno
chętni uczniowie, jak i nauczyciele. Oto niektóre z nich, spróbujcie przeczytać:
Cóż, że ze Swarzędza?
Czy tata czyta cytaty Tacyta?
Koszt poczt w Tczewie.
Wpadł ptak do wytapetowanego pokoju.
Tracz tarł tarcicę tak takt w takt jak takt w takt tarcicę tartak tarł.
Suchą szosą szła szczypawka susząc sobie szczypce.
Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego przypomina nam, że każdy z nas jest odpowiedzialny
za swój język ojczysty i powinien dbać o jego poprawność. Uczyć się nowych słów, ich znaczeń.
a także poprawnie je pisać i wymawiać, bo poprzez język budujemy swoją tożsamość narodową.
Agata Golonka
Fot. Małgorzata Wróblewska